Wiele osób oraz firm boryka się z przeterminowanymi zaległościami. Dochodzi do nich z różnych przyczyn. Najczęściej jest to pogorszenie sytuacji materialnej, które uniemożliwia regularną spłatę zobowiązań. W określonych sytuacjach może nastąpić jednak umorzenie długu. W tym artykule sprawdzimy, na czym ono polega oraz kiedy można umorzyć kredyt.
Spis treści:
Umorzenie długu – co oznacza?
Co oznacza umorzenie długu? To sytuacja, w której wierzyciel dobrowolnie i w pełni świadomie zwalnia dłużnika z konieczności spłaty zobowiązań. Może to dotyczyć całości lub części długu (tzw. umorzenie części długu). Tego typu postępowanie jest zgodne z art. 508 Kodeksu cywilnego. Aby do niego doszło, wierzyciel musi zwolnić dłużnika z długu, a dłużnik takie zwolnienie przyjąć. W tym momencie wygasa wzajemne zobowiązanie.
W praktyce najczęściej do umorzenia długu dochodzi na wniosek dłużnika, który ma problem z regularną spłatą zobowiązania. W sporadycznych przypadkach to wierzyciel składa specjalne oświadczenie, w którym proponuje dłużnikowi umorzenie. Oczywiście skutkuje to tym, że wierzyciel rezygnuje ze swoich praw do odzyskania swoich pieniędzy, co powoduje określone straty finansowe z jego strony. To wszystko wpływa na to, że umorzenie długu jest bardzo rzadkie. Dochodzi do niego m.in. pomiędzy członkami rodziny. Możliwe jest również umorzenie kredytu hipotecznego lub umorzenie pożyczki gotówkowej przez instytucję finansową.
Aby umorzenie było ważne, musi mieć charakter pisemny. Oznacza to, że spisuje się umowę pomiędzy stronami. W niej wskazuje się na podstawę powstania zobowiązania finansowego, jego wysokość na początku oraz w momencie umorzenia. Obie strony powinny podpisać się na tym dokumencie, co może przydać się w przyszłości w przypadku ewentualnych sporów.
Wiele osób myli umorzenie z przedawnieniem długów. Pomiędzy obiema instytucjami zachodzi wiele różnic. Umorzenie następuje na podstawie dobrowolnej zgody obu stron i dobrej woli wierzyciela. Przedawnienie występuje wtedy, gdy minie termin, w którym wierzyciel traci prawo do dochodzenia roszczeń. Termin ten różni się w zależności od rodzaju zadłużenia.
Każdy kredytobiorca powinien podejmować swoje decyzje świadomie. Jeżeli w trakcie spłaty zadłużenia popadnie w problemy finansowe, to warto wiedzieć, jak wyjść z długów i wprowadzić zdobytą wiedzę w praktyce. To sposób na to, jak uniknąć komornika i jeszcze gorszych konsekwencji. Jedną z możliwości jest umorzenie długu, jednak zależy ono głównie od woli wierzyciela i spotyka się je bardzo rzadko.
Umorzenie długu – po ilu latach?
W przypadku umorzenia długu nie ma terminu granicznego. W praktyce oznacza to, że wierzyciel z dłużnikiem mogą dogadać się w dowolnym momencie i podpisać porozumienie w tej sprawie. To wsparcie dla osób, które są zadłużone, jednak dobra wola wierzyciela pozwala im na uniknięcie zobowiązania finansowego.
Zdecydowanie inaczej wygląda to w przypadku przedawnienia długu. To moment, w którym wierzyciel traci prawo do dochodzenia swoich praw i odzyskiwania przeterminowanych należności. Aby przedawnienie było możliwe, to nie mogą zostać podjęte żadne działania, które przerywałyby bieg przedawnienia. Należą do nich m.in.:
- wezwanie do zapłaty;
- zawarcie obustronnej ugody;
- rozpoczęcie mediacji;
- złożenie pozwu lub wezwanie do zawarcia porozumienia w sądzie.
Jeżeli wierzyciel zaniecha tych aktywności, to możliwe jest przedawnienie. Nie dzieje się to jednak z dnia na dzień. Ponadto sąd może nie uwzględnić terminu upływu przedawnienia długów, jeżeli uzna to za zasadne po rozważeniu interesów obu stron.
Obecnie w Polsce w większości przypadków przedawnienie następuje po sześciu latach. Dotyczy to roszczeń majątkowych i dokładnie zostało opisane w Kodeksie cywilnym. W przypadku roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przedawniają się one po trzech latach. Zobowiązania wobec Urzędu Skarbowego i ZUS-u przedawniają się po pięciu latach, a wybrane długi z tytułu umów o dzieło czy też umów sprzedaży nawet po dwóch latach. Większość długów konsumenckich przedawnia się po trzech latach. Nie oznacza to jednak, że przez taki okres należy unikać kontaktu z wierzycielem. Jeżeli ten podejmie stosowne kroki, które przerywają bieg przedawnienia, to nie będzie miało ono miejsca.
Unikanie długów to sposób na to, aby zapobiec problemom. W naszych wcześniejszych poradnikach pisaliśmy też o tym, czym jest postępowanie upadłościowe, co wchodzi w skład masy upadłościowej i za co w całym procesie odpowiada syndyk. Warto się z tym zapoznać, aby bliżej poznać tę tematykę.
Kiedy można umorzyć kredyt?
Masz kredyt w banku i zastanawiasz się, czy możliwe jest jego umorzenie? Oczywiście, że tak. Decyduje o tym instytucja finansowa. Umorzenie długu to proces, który polega na zwolnieniu kredytobiorcy z obowiązku spłaty jego części lub całości. Ze względu na to przy kredytach wyróżnia się:
- umorzenie częściowe: bank zrzeka się części należności, np. odsetek lub innych opłat;
- umorzenie całkowite: bank zrzeka się roszczeń wobec całego pozostałego zadłużenia wraz z odsetkami i innymi opłatami.
Umorzenie może mieć zastosowanie wobec różnych rodzajów kredytów, w tym: gotówkowych, hipotecznych, studenckich czy też konsolidacyjnych. Bank podejmuje decyzję, czy zgodzi się na takie rozwiązanie. W określonych przypadkach ma to swoje uzasadnienie. W ten sposób można zmniejszyć koszty związane z ewentualnym procesem windykacyjnym oraz zwiększyć szansę na to, że odzyska się choć część środków (przy umorzeniu całkowitym). Zawsze jednak jest to podyktowane określonymi korzyściami finansowymi. Banki decydują się na to w wyjątkowych okolicznościach. W praktyce dotyczy to przede wszystkim sytuacji, gdy kredytobiorca jest w tragicznej sytuacji finansowej i egzekucja komornicza w jego przypadku jest praktycznie niemożliwa.
O umorzenie kredytu wnioskuje kredytobiorca. Musi mieć jednak swoje uzasadnienie. Każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie. Do podstawowych argumentów przemawiających za umorzeniem częściowym lub całkowitym należą m.in.:
- poważna i długotrwała choroba kredytobiorcy (np. choroby nowotworowe, przewlekłe choroby wymagające kosztownego leczenia);
- utrata pracy i inne poważne trudności finansowe (np. na skutek pożaru, klęski żywiołowej i innych zjawisk niszczących majątek kredytobiorcy);
- utrata zdolności do spłaty kredytu (np. na skutek poważnego wypadku, niepełnosprawności);
- śmierć kredytobiorcy lub współmałżonka.
Jeżeli dotknęła Cię jedna z tych sytuacji, to możesz złożyć wniosek o umorzenie kredytu. Szczegółów dowiedz się w banku, w którym masz zobowiązanie.
Interesuje Cię tematyka finansowa? Sprawdź inne nasze materiały. Pisaliśmy w nich m.in. czy komornik może zająć konto i jeżeli tak, to w jakich sytuacjach. Zachęcamy do lektury.