Czy zasilenie konta to darowizna?

Czy przelanie pieniędzy na konto to zawsze darowizna?

Standardem jest, że w obrębie rodziny dochodzi do zasilania konta. Dotyczy to m.in. studentów, którym rodzice przelewają środki niezbędne do utrzymania się, w tym do wynajęcia mieszkania, zakupu produktów spożywczych itd. Jak interpretować takie działanie? Czy tego typu przelewy powinny być traktowane jako darowizna i należy od nich odprowadzić podatek?

W tej wykładni pod uwagę warto wziąć przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Pojawia się w nich takie określenie jak obowiązek alimentacyjny. To obowiązek rodziców względem ich dzieci. Są oni zobligowani prawnie do tego, aby zabezpieczyć dzieciom egzystencję, środki niezbędne do utrzymania i wychowania oraz kontynuowania edukacji. Przepis ten ma zastosowanie do krewnych w linii prostej oraz rodzeństwa. Więcej informacji można znaleźć w art. 133 wspomnianego kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Akt ten nie wskazuje na wiek graniczny dziecka, w którym obowiązek alimentacyjny traci swoją moc.

Zgodnie z tymi przepisami rodzice mają obowiązek ponoszenia świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które w danym momencie nie jest w stanie utrzymywać się samodzielnie. Obowiązek ten znika w sytuacji, gdy przychody dziecka są na tyle wysokie, że pozwalają na pokrycie kosztów utrzymania. Na tej podstawie można udzielić odpowiedzi, czy przelanie pieniędzy na konto to zawsze darowizna. Zasilanie konta krewnego w linii prostej w ramach świadczenia alimentacyjnego to obowiązek, a nie darowizna i tak też powinno to być interpretowane.

Niestety urzędnicy Urzędu Skarbowego nie zawsze interpretują to w ten sposób i starają się podciągnąć zasilanie konta dziecka na studiach pod darowiznę. Wszystko po to, aby doszukać się podstawy do opodatkowania takiego przelewu. Co do zasady pieniądze przelewane dla krewnego w linii prostej lub rodzeństwa, gdy osoba ta nie ma dochodów i majątku pozwalającego na utrzymanie się, nie powinny podlegać opodatkowaniu. Gdy urzędnik dopatrzy się w tym jakiejś nieprawidłowości, to jedną z konsekwencji może być blokada środków na koncie osobistym na czas prowadzenia kontroli i składania wyjaśnień. Położenie właściciela rachunku utrudnia fakt, że zgodnie z przepisami polskiego prawa możliwe jest zajęcie konta przez Urząd Skarbowy bez powiadomienia. Może to komplikować codzienne życie, ponieważ traci się dostęp do środków finansowych.

Z punktu widzenia osoby zasilającej konto krewnego w pierwszej linii i rodzeństwa oraz odbiorcy przelewu bardzo ważne jest rozróżnienie darowizny od obowiązku alimentacyjnego. Wszystko dlatego, że darowizna powoduje określony obowiązek podatkowy, a uchylanie się od niego wiąże się z dotkliwymi konsekwencjami. Warto więc znać różnice, aby umiejętnie obronić się przed argumentacją przedstawicieli Urzędu Skarbowego. Dzięki temu można sporo zaoszczędzić, a środki zostaną wykorzystane na utrzymanie osoby bliskiej, a nie na zapłatę nienależnego podatku. Jeżeli jednak przelew ma charakter darowizny, to warto znać związane z nią przepisy i należy wypełnić swój obowiązek podatkowy.

Podatek od darowizny a przelew na konto

Zgodnie z przepisami wpłata darowizny na konto to coś zupełnie innego. Darowizny definiowane są przez przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 888 tego aktu darowizna to forma umowy, w ramach której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz osoby obdarowywanej, kosztem swojego majątku. Tak brzmi przepis tego artykułu. Na co dzień z darowizną spotykamy się wtedy, gdy jedna osoba przekazuje drugiej rzeczy lub pieniądze. Do takiego przekazania może dojść zarówno wewnątrz rodziny, jak i osób niespokrewnionych. Formę darowizny może przybrać także przekazanie prawa autorskiego, prawa własnościowego lub użytkowania wieczystego.

Z punktu widzenia rodziny, np. rodziców i dziecka, określenie darowizny ma duże znaczenie. Dzieje się tak m.in. wtedy, gdy rodzice decydują się na pomoc finansową poprzez udzielenie dziecku pożyczki. Jeżeli dziecko ma przychody lub majątek pozwalające na utrzymanie się i pożyczka zostanie umorzona, to automatycznie takie przekazanie środków staje się darowizną. To ważne, ponieważ należy od niej odprowadzić podatek na rzecz Urzędu Skarbowego. Darowizna występuje również wtedy, gdy darczyńca i obdarowany użytkują wspólne konto bankowe. Jeżeli myślisz o założeniu takiego lub szukasz konta dla siebie, lub swojego dziecka, to warto poznać różne rodzaje kont osobistych, o których już pisaliśmy.

Podatek od darowizny waha się w zależności od stopnia pokrewieństwa osób. Wynosi on od 3% do 20%. Osoby obdarowywane określa się w ramach trzech grup podatkowych:

• I grupa: małżonkowie, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), pasierbowie, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), rodzeństwo, zięciowie, synowe, macochy, ojczymowie i teściowie;
• II grupa: zstępni rodzeństwa (siostrzeńcy, bratankowie i ich dzieci i wnuki), rodzeństwo rodziców, małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa, zstępnych, rodzeństwo małżonków, rodzeństwa małżonków i innych zstępnych;
• III grupa: wszystkie pozostałe osoby.

Na tej podstawie określa się m.in. kwotę wolną od podatku przy darowiźnie i jest to konkretnie:

• I grupa: 36 120 PLN;
• II grupa: 27 090 PLN;
• III grypa: 5 733 PLN.

Kwoty te obejmują sumę darowizn dla jednej osoby w ciągu pięciu lat. Dotyczy to przekazania gotówki, wpłaty na konto darowizny oraz przelewu na konto darowizny. Podatek do Urzędu Skarbowego płaci się od nadwyżki od kwot wolnych od opodatkowania darowizny. Pisaliśmy też o tym w naszym artykule: Ile można wpłacić na konto bez kontroli Urzędu Skarbowego. Skala podatkowa określona jest w Ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Podatki w I grupie prezentują się następująco:

• 3% dla nadwyżki do 11 833 PLN;
• 355 PLN + 5% nadwyżki powyżej 11 833 PLNdla nadwyżki w przedziale 11 833 - 23 665 PLN;
• 946,60 PLN oraz 7% nadwyżki powyżej 23 665 PLN po przekroczeniu tej kwoty.

Podatki w II grupie prezentują się następująco:

• 7% dla nadwyżki do 11 833 PLN;
• 828,40 PLN + 9% nadwyżki powyżej 11 833 PLNdla nadwyżki w przedziale 11 833 - 23 665 PLN;
• 1893,30 PLN oraz 12% nadwyżki powyżej 23 665 PLN po przekroczeniu tej kwoty.

Podatki w III grupie prezentują się następująco:

• 12% dla nadwyżki do 11 833 PLN;
• 1420 PLN + 16% nadwyżki powyżej 11 833 PLNdla nadwyżki w przedziale 11 833 - 23 665 PLN;
• 3313,20 PLN oraz 20% nadwyżki powyżej 23 665 PLN po przekroczeniu tej kwoty.

Warto o tym wiedzieć, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji i prawidłowo rozliczyć podatek od darowizny z Urzędem Skarbowym. Zachęcamy również do zapoznania się z naszymi innymi poradnikami. Przedsiębiorców może interesować to, jak zaktualizować numer konta w Urzędzie Skarbowym. Te i inne ważne informacje znajdziesz w naszych tekstach.

Łukasz GłębockiZobacz artykuły autora

Data dodania: 29.02.2024