Zastanawiasz się, z czego będziesz żył na emeryturze? A może wprost przeciwnie, wydaje ci się, że masz jeszcze czas, aby się tym przejmować? Jednak, jeśli zależy ci na spokojnej starości, zdecyduj się na IKE. Sprawdź, czym jest Indywidualne Konto Emerytalne, jakie są jego wady i zalety oraz ile można mieć rachunków IKE, na których będziesz odkładał środki na swoją przyszłą emeryturę.
Spis treści:
IKE – warunki
IKE to skrót od Indywidualne Konto Emerytalne. Jest to jeden z elementów tzw. III filaru systemu emerytalnego w Polsce, który stanowi dobrowolną formę oszczędzania pieniędzy na emeryturę. Na czym dokładnie polega IKE i jakie są zasady działania tego rozwiązania?
IKE służy do samodzielnego budowania poduszki finansowej, która ma zapewnić dodatkowe środki w ramach emerytury. Z tego względu odkładane w IKE pieniądze są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych, czyli 19% podatku Belki. Jest jednak pewien haczyk. Podatku tego unikniesz, o ile środki z IKE wypłacisz najwcześniej po ukończeniu 60. roku życia (lub 55. roku życia, jeśli to właśnie wtedy nabędziesz prawa emerytalne). Kolejnym warunkiem jest wpłacanie środków na IKE przez co najmniej 5 dowolnych lat kalendarzowych lub dokonanie ponad połowy wartości wpłat nie później niż na 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę środków. Niemniej jednak, jeśli zajedzie taka potrzeba, pieniądze z IKE w całości lub tylko ich część, będziesz mógł wypłacić wcześniej.
Dodajmy, że konto emerytalne IKE można założyć już w wieku 16 lat. Trzeba jednak zaznaczyć, że w przypadku osób niepełnoletnich wpłaty na IKE można dokonywać wyłącznie w latach, w których osoba ta otrzymywała wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę. Z tego względu z IKE korzystają w głównej mierze osoby dorosłe.
Poza tym IKE może założyć każdy bez względu na swój status zawodowy czy formę zatrudnienia. Do tego z IKE mogą korzystać polscy obywatele, którzy mieszkają za granicą. Co ciekawe, możliwość oszczędzania na emeryturę w ramach IKE dostępna jest także dla obcokrajowców z Unii Europejskiej, a także Norwegii, Islandii i Liechtensteinu.
Mówiąc o IKE, należy również wspomnieć o limitach. Jakie zatem są w IKE limity? Interesuje nas tu przede wszystkim limit górny. Obecnie na IKE można odkładać maksymalnie 300% prognozowanego na dany rok przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. A to przekłada się na kwotę 20 805 zł w 2023 roku.
A czy jest jakiś limit dolny? Nie, choć instytucje prowadzące IKE mogą pod tym względem wprowadzić swoje zasady, wymagając wpłaty określonej kwoty minimalnej, np. w wysokości 50 zł miesięcznie. Niemniej jednak, wybierając konto IKE, sprawdź, jak często i w jakiej wysokości musisz dokonywać wpłat na swoją dodatkową emeryturę.
A jak możesz sprawdzić swoje Indywidualne Konto Emerytalne? Najlepiej zaloguj się na swoje konto klienta w instytucji, w której prowadzisz IKE. To tam znajdziesz wszelkie informacje o gromadzonych przez siebie środkach.
IKE a IKZE
Czym jest IKE i IKZE? Poza odkładaniem pieniędzy na IKE możesz zdecydować się także na IKZE, czyli Indywidualne Konto Zabezpieczenia Indywidualnego. To również forma dobrowolnego oszczędzania na emeryturę w ramach III filaru. Pieniądze na IKZE możesz wpłacać wtedy, gdy ci to pasuje: co miesiąc, co kwartał, co rok, czy też akurat wtedy, gdy masz do dyspozycji dodatkowe środki. Poza tym w przypadku składek na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Indywidualnego limit wpłat wynosi 1,2-tność przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, czyli 8 322 zł w 2023 roku. Natomiast osoby samozatrudnione na IKZE będą mogły wpłacić w tym samym okresie 12 483 zł, czyli 1,8-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Dodajmy, że środki zgromadzone na IKZE można wypłacić po 65. roku życia. Do tego w przypadku Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Indywidualnego przysługuje ulga podatkowa, co oznacza, że wpłacone na IKZE środki można odliczyć od podstawy opodatkowania w rocznym zeznaniu PIT za dany rok.
Jak sprawdzić, czy i gdzie mam IKE?
O IKE w Polsce jest głośno przede wszystkim w momentach, gdy zmieniają się przepisy w ramach systemu emerytalnego. Może się więc zdarzyć, że nie będziesz pamiętał, czy takie konto otwierałeś, lub gdzie dokładnie odkładasz pieniądze na dodatkową emeryturę. Co zatem możesz zrobić, jeśli zadajesz sobie pytanie typu: „jak sprawdzić, czy mam IKE?” lub „jak sprawdzić, gdzie mam IKE”?
W tym celu przejrzyj dostępne dokumenty, czy to w wersji papierowej, czy też mailowej. Sprawdź też swoją bankowość internetową na wypadek, gdybyś to właśnie tam prowadził swoje IKE. Możesz też przejrzeć historię płatności swojego konta bankowego. Jeśli masz więcej rachunków, sprawdź je wszystkie. Jeśli ustawiłeś przelew automatyczny na IKE, to właśnie tam znajdziesz informację, gdzie idą twoje pieniądze.
Przy okazji, jeśli zastanawiasz się, czy warto mieć dwa konta bankowe, to często opłaca się założyć drugi rachunek, aby jeszcze lepiej zarządzać własnymi środkami. Jednak jeśli z jakiegoś konta nie korzystasz, po prostu je zamknij, aby nie wprowadzać niepotrzebnego bałaganu w swoich finansach.
IKE – jak założyć?
Wiesz już, co to jest IKE. Przyjrzyjmy się teraz, jak złożyć takie konto emerytalne. Przede wszystkim konta IKE prowadzone są przez:
- fundusze inwestycyjne (jako Indywidualne Konta Emerytalne inwestycyjne),
- domy maklerskie i banki prowadzące działalność maklerską,
- zakłady ubezpieczeń na życie,
- banki,
- dobrowolne fundusze emerytalne.
Do tego IKE możesz założyć w ramach rachunku oszczędnościowego w swoim banku. Czym jest konto oszczędnościowe? To konto, które jest lepiej oprocentowane niż zwykły rachunek bankowy, dlatego opłaca się na nim trzymać swoje oszczędności. Oznacza to, że pieniądze na IKE są oprocentowane. Obecnie oprocentowanie IKE wynosi około 5-6%.
Do tego w każdej chwili możesz wypłacić swoje środki z takiego konta, co sprawia, że jest to wygodniejsze rozwiązanie niż np. lokata bankowa. A czy lokaty bankowe się opłacają? Obecnie warto wykorzystać wyższe oprocentowanie lokat, szczególnie jeśli dysponujesz kwotą, z której w najbliższym czasie nie masz zamiaru skorzystać.
A jakie fundusze emerytalne wybrać?To w dużej mierze zależy od tego, jakie kwoty jesteś w stanie odkładać.
Jak założyć konto IKE? Wystarczy podpisać umowę o prowadzenie takiego konta w wybranej przez siebie instytucji. W wielu przypadkach zrobisz to przez internet, np. logując się do swojej bankowości internetowej lub na konto klienta czy też składając wniosek na stronie internetowej instytucji prowadzącej IKE.
Co ważne, zakładając IKE, będziesz musiał złożyć oświadczenie, że nie masz takiego konta w innej instytucji. Wszystko dlatego, że dana osoba może posiadać wyłącznie jedno Indywidualne Konto Emerytalne. Jeśli chciałbyś odkładać więcej, załóż dodatkowo IKZE lub korzystaj z PPK.
A co w przypadku, gdy nie jesteś zadowolony z dotychczasowych działań w ramach wybranego przez ciebie IKE? Jak zmienić IKE w takim przypadku? Wystarczy, że złożysz odpowiednią dyspozycję wypłaty transferowej IKE w dotychczasowej instytucji finansowej, w której gromadziłeś środki z IKE na emeryturę. Do tego będzie ci również potrzebne potwierdzenie zawarcia umowy o prowadzenie IKE w nowej instytucji. I to wszystko. Twoje środki z IKE zostaną przekazane na twoje nowe konto emerytalne.
A jak w ogóle zrezygnować z IKE? W tym celu również musisz złożyć specjalny wniosek o dokonanie wypłaty środków. Pamiętaj tylko, że jeśli wypłacisz pieniądze przed osiągnięciem 60. roku życia, będziesz musiał zapłacić 19% podatku od zysków kapitałowych.
Indywidualne Konto Emerytalne – zalety
Wiesz już, czym jest Indywidualne Konto Emerytalne. Czy warto je zakładać? Przyjrzyjmy się teraz najważniejszym zaletom IKE.
Po pierwsze, możesz się zastanawiać, co faktycznie daje IKE? Są to przede wszystkim dodatkowe środki, jakie będziesz otrzymywał w ramach swojej emerytury. Jak wiesz, to świadczenie nie jest zbyt duże, zatem każde dodatkowe pieniądze będą w stanie poprawić komfort twojego życia, gdy zakończysz karierę zawodową.
Warto dodać, że korzystanie z IKE jest szczególnie ważne w przypadku osób, które pracują przede wszystkim w oparciu o umowę zlecenie lub umowę o dzieło. W takim przypadku podstawowa emerytura może być wyjątkowo niska, a wypłata z IKE pozwoli na uzyskanie kwoty w bardziej satysfakcjonującej wysokości.
Po drugie, oszczędzanie w ramach IKE opłaca się z tego powodu, że pieniądze wpłacone na dodatkową emeryturę są zwolnione z „podatku Belki”. A mowa o kwocie 19% wypracowanych zysków, wobec której ciężko przejść obojętnie. Oczywiście, aby uniknąć „podatku Belki”, nie możesz wypłacić pieniędzy przed 60. rokiem życia.
Po trzecie, pieniądze z IKE możesz w każdej chwili wycofać i wykorzystać na inny sposób. Owszem, musisz wówczas zapłacić „podatek Belki”, ale jeśli pilnie potrzebujesz gotówki, możesz sięgnąć po IKE. Wprawdzie radzimy, aby takie rozwiązanie było ostatecznością, ale gdy tak właśnie będzie, możesz sięgnąć po odkładane przez siebie pieniądze. Jednak na wszelki wypadek najpierw wykorzystaj inne sposoby, chociażby kartę kredytową. Bo jak działa karta kredytowa? Gdy wykorzystasz limit na takiej karcie, przez około 50-60 dni bank nie doliczy ci za to żadnych odsetek. Dlatego, jeśli zdążysz zwrócić całość zadłużenia, zanim to nastąpi, skorzystasz z tych dodatkowych pieniędzy w zasadzie za darmo.
Po czwarte, jest jeszcze kwestia dziedziczenia środków z IKE. W przypadku twojej śmierci pieniądze z IKE nie przepadają. Odziedziczą je twoje dzieci lub bliscy. Dodajmy też, że środki z IKE należą do wspólnoty majątkowej obojga małżonków.
Indywidualne Konto Emerytalne – wady
A czy Indywidualne Konto Emerytalne ma jakieś wady? Największą z nich jest stosunkowo niski roczny limit wpłat. A to oznacza, że jeśli chcesz nieco więcej oszczędzać z myślą o przyszłej emeryturze, musisz skorzystać dodatkowo z PPK czy IKZE.
Poza tym, jeśli będziesz zmuszony wypłacić pieniądze przed czasem, twój zysk zostanie pomniejszony o 19% podatek Belki.
Do tego pieniądze odkładane w ramach IKE są podatne na rynkowe zawirowania. W związku z tym, w przypadku niepomyślnego zbiegu okoliczności, wyniki inwestycyjne związane z IKE mogą się pogarszać. Warto jednak mieć na uwadze, że długotrwałe stopy zwrotu pozostają dodatnie.
A jak wygląda kwestia Indywidualnego Konta Emerytalnego a podatku dochodowego? W przeciwieństwie do IKZE środków przekazywanych na Indywidualne Konto Emerytalne nie możesz odliczyć od podatku.
Podsumowanie: Czy warto korzystać z IKE?
IKE to Indywidualne Konto Emerytalne. Na czym polega takie rozwiązanie? Jest to prosty sposób odkładania pieniędzy na dodatkową emeryturę, która ma stanowić uzupełnienie świadczenia pochodzącego z ZUS-u. Chcesz mieć wysoką emeryturę? Możesz zastanawiać się, jak zacząć inwestować na giełdzie lub co to jest Forex. A możesz też odkładać pieniądze w ramach IKE. Zalety tego rozwiązania zdecydowanie przeważają nad ewentualnymi wadami. Dlatego, jeśli zastanawiasz się, jak efektywnie oszczędzać, to jeśli tylko masz taką możliwość, załóż IKE i systematycznie odkładaj środki na dodatkową emeryturę.
Źródła:
Komentarze i opinie użytkowników