Z pewnością większość przedsiębiorców spotkała się w swoim życiu z takim terminem jak amortyzacja środków trwałych. Dotyczy on bezpośrednio przedmiotów, które wchodzą w majątek firmy i wraz z biegiem czasu tracą na wartości. Świetnym tego przykładem są m.in.: maszyny, samochody i nieruchomości. W tym artykule sprawdzimy dokładniej, czym jest amortyzacja, jakie są metody amortyzacji środków trwałych oraz jak i od kiedy ją liczyć. Zapraszamy do lektury.
Spis treści:
Co to jest amortyzacja?
Na początku odpowiedzmy sobie na pytanie, co to jest amortyzacja środków trwałych? Jak sama nazwa wskazuje, dotyczy ona środków trwałych, które są rzeczowymi składnikami majątku i użytkuje się je w okresie dłuższym niż rok. Aby zostały odpowiednio sklasyfikowane, muszą być kompletne i nadawać się do użytkowania w przedsiębiorstwie w momencie ich przyjęcia. Środki trwałe można używać bezpośrednio w firmie lub oddawać je do użytku w ramach dzierżawy, lub najmu. Ich przykładami są m.in.: nieruchomości, urządzenia, maszyny, samochody i inne środki transportu oraz przedmioty o dużej wartości, które nie są klasyfikowane do wcześniej wymienionych kategorii.
Na czym polega amortyzacja środków trwałych? To wartość, która wyraża zużycie danego środka w czasie. Wpływ na spadek ich wartości mają różne czynniki, w tym m.in. stan eksploatacji danego przedmiotu czy też znalezienie wydajniejszego i tańszego sposobu na zastąpienie danego środka. Ten ostatni czynnik obserwowany jest często w ostatnich latach i wiąże się bezpośrednio z dynamicznym rozwojem technologii. Amortyzacji dokonuje się w postaci cyklicznych odpisów amortyzacyjnych. Powinny robić to zarówno duże, jak i małe firmy. Jeżeli myślisz o założeniu swojej, to sprawdź jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą. W naszych poradnikach wskazujemy również na to, czy trzeba mieć konto firmowe oraz, czy firma może mieć dwa konta firmowe lub więcej. To tematy, z którymi warto zapoznać się jeszcze przed założeniem biznesu.
Metoda amortyzacji
Koszty amortyzacji środków trwałych liczy się według różnych metod. Każda z nich ma nieco inną charakterystykę i mechanizm działania, dlatego warto dokładnie się z tym zapoznać przed dokonaniem wyboru. To niezwykle ważne, ponieważ raz wybranej metody amortyzacji aktywów trwałych nie można zmienić. Podstawowe rodzaje amortyzacji środków trwałych to:
- metoda liniowa (indywidualna i przyspieszona);
- metoda degresywna;
- metoda jednorazowa.
Poniżej w kilku słowach opisano każdą z nich. Wszystkie metody naliczania amortyzacji mają swoje wady i zalety, dlatego należy dopasować je bezpośrednio do swoich potrzeb. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości przedsiębiorca może skonsultować swoją sytuację ze specjalistą. Najczęściej wybierane są amortyzacja liniowa i degresywna.
Metoda liniowa amortyzacji
Zdecydowanie najpopularniejsza jest amortyzacja metodą liniową. Jednocześnie jest ona stosunkowo prosta. Metoda liniowa przyjmuje, że środek trwały zużywa się i traci na wartości równomiernie przez cały okres jego eksploatacji. Oznacza to, że przedsiębiorca określa jedną stawkę, a następnie odpisów amortyzacyjnych dokonuje się według niej. Stawka określana jest na podstawie załącznika nr 1 do Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) oraz Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT).
W ramach tej metody wyróżnia się amortyzację liniową i przyspieszoną. Przy indywidualnej stawka amortyzacji ustalana jest indywidualnie przez przedsiębiorcę. Jednocześnie występuje obowiązek określenia minimalnego okresu amortyzacji dla danego środka trwałego, który wynosi od 24 do 60 miesięcy i zależy od wartości środka trwałego. W takiej sytuacji stosuje się wykładnie:
- 24 miesiące (wartość poniżej 25 000 PLN);
- 36 miesięcy (wartość w przedziale 25 000 - 50 000 PLN);
- 60 miesięcy (wartość powyżej 50 000 PLN).
Dla środków transportu okres ten wynosi dokładnie 30 miesięcy. Metoda liniowa indywidualna może być stosowana w przypadku środków używanych przez inny podmiot oraz środków ulepszanych lub wprowadzanych po raz pierwszy do ewidencji.
Metoda liniowa przyspieszona dotyczy środków trwałych wykorzystywanych w sposób szczególny. Wówczas odpisy amortyzacyjne dokonywane są na podstawie stawek, które podawane są w wykazie i podlegają proporcjonalnemu zwiększeniu. Stosuje się wówczas następujące współczynniki mnożenia:
- 2,0 dla maszyn i urządzeń poddanych szybkiemu postępowi technicznemu;
- 1,4 dla urządzeń, maszyn i środków transportu oraz dla budynków i budowli używanych w złych warunkach;
- 1,2 dla budynków i budowli używanych w pogorszonych warunkach.
Metoda degresywna amortyzacji
Zupełnie inaczej wygląda to w przypadku degresywnej metody amortyzacji. Ma ona zastosowanie tylko w przypadku środków transportu (z wyłączeniem samochodów osobowych) oraz urządzeń i maszyn zaliczanych do grup 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych. W razie wątpliwości warto zweryfikować to z doświadczonym specjalistą. Metoda degresywna polega na tym, że stawka amortyzacji maleje wraz z okresem eksploatacji środka trwałego. Oznacza to, że na samym początku przedsiębiorca dokonuje odpisów amortyzacyjnych przy możliwie najwyższej stawce. Co ciekawe, jeżeli przy tej metodzie wartość rocznego odpisu będzie niższa od wartości uzyskanej przy metodzie liniowej, to wówczas przedsiębiorca może zdecydować się na zastosowanie tej drugiej. To wyjątek uwzględniony w przepisach wspominanych wcześniej ustaw.
Metoda jednorazowa
Metoda jednorazowa stosowana jest przede wszystkim przez małych lub początkujących przedsiębiorców. W jej ramach odpis w danym roku nie może przekraczać równowartości kwoty 50 tysięcy euro według obecnego kursu Narodowego Banku Polskiego. Z tej opcji można skorzystać przy przedmiotach zaliczanych do grup 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, jednak nie dotyczy to samochodów osobowych.
Czy amortyzacja jest kosztem?
Przedsiębiorcy zastanawiają się nad tym, czy amortyzacja to koszt, czy wydatek. Amortyzacja kosztów to ważne działanie w kontekście optymalizacji podatku. Wszystko dlatego, że można ją wliczyć w koszty prowadzenia działalności gospodarczej (również w koszty prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej) i w ten sposób obniżyć wysokość zobowiązania podatkowego.
Amortyzacja - jaki to koszt? Co do zasady, należy ona do grupy kosztów rodzajowych. Za jej pomocą określa się zużycie środków trwałych. Obliczona kwota jest kosztem przedsiębiorcy. Właśnie dlatego warto postawić na amortyzację środków trwałych, które użytkuje się na potrzeby firmy lub oddaje w użytkowanie na podstawie dzierżawy, najmu lub leasingu. W jednym z naszych poradników wskazaliśmy na podstawowe rodzaje leasingu.
Prawidłowe określenie podstawy opodatkowania jest niezwykle ważne. W ten sposób można zadbać o bezpieczeństwo finansowe przedsiębiorstwa. Jeżeli zmieniasz konto firmowe, to zadbaj o zgłoszenie zmiany konta firmowego zgodnie z terminem. Z amortyzacji możesz skorzystać niezależnie od formy prawnej prowadzonej firmy, nawet wtedy, gdy decydujesz się na przekształcenie działalności w spółkę.
Amortyzacja - jak liczyć?
Koszty amortyzacji w firmie liczy się na podstawie wybranej metody. Jak obliczyć amortyzację liniową? To prosta kalkulacja. Wystarczy wartość środka trwałego podzielić przez przewidywany okres jego użytkowania. W ten sposób uzyska się wartość rocznego odpisu amortyzacyjnego. W przypadku metody liniowej indywidualnej lub przyspieszonej obliczeń dokonuje się po zastosowaniu wybranej stawki, lub współczynnika wartości środka trwałego.
Jak liczyć amortyzację środka trwałego przy metodzie degresywnej? W tym wypadku stopa amortyzacji zmienia się z roku na rok. Pierwszego roku odpisu dokonuje się przy najwyższej stawce, która następnie stopniowo maleje.
Od kiedy amortyzować środek trwały?
To, jak amortyzować środki trwałe oraz to, od kiedy możliwe jest naliczenie amortyzacji środków trwałych, określają przepisy polskiego prawa. Zgodnie z nimi amortyzacja nie może rozpocząć się wcześniej niż miesiąc od momentu wpisania danego przedmiotu do ewidencji środków firmowych. Amortyzacja kończy się wtedy gdy:
- firma zostanie zlikwidowana;
- firma zostanie sprzedana;
- wartość odpisów amortyzacyjnych osiągnie wartość początkową środka trwałego.
Amortyzacja jako koszt podatkowy możne wyraźnie obniżyć Twoje podatki. Właśnie dlatego warto prowadzić ją w swoim przedsiębiorstwie. Wybór danej metody obliczeń zależy od realnych potrzeb przedsiębiorcy oraz rodzaju środka trwałego. Zapraszamy do zapoznania się z innymi naszymi poradnikami dotyczącymi prowadzenia biznesu i kwestii finansowo-księgowych.
Komentarze i opinie użytkowników